Arttırılmış Gerçeklik (AG) gerçek dünyadaki ortam ve nesnelerin; bilgisayar tarafından üretilen ses, video ve grafik verileriyle zenginleştirilmesi yoluyla meydana getirilen fiziksel görünümdür. AG sistemleri, gerçek veri ve görüntülerle bilgisayar tarafından üretilen sanal görünümleri birleştirirler ve böylece gerçek ortamı ekledikleri yeni ögelerle zenginleştirirler.

1990’lı yıllara kadar AG, bilim adamlarının bazı deneylerinde ve çalışmalarında kullandığı fantezi bir yöntemden ibaretti. AG’ye dayalı sistemler oldukça karmaşık yazılımlara sahipti, donanım malzemeleri hem pahalı, hem de taşıma zorluğu yaratacak derece ağırdı. Günümüzde kullandığımız mobil cihazlar ve akıllı telefon teknolojisi sayesinde ise AG’nin kullanım maliyeti hem çok azaldı hem de bulunduğumuz tüm ortamlara kolaylıkla taşıma imkanına kavuştuk. Bugün AG teknolojisi sağlık alanından üretim sektörüne, reklamcılıktan eğlence sektörüne kadar pek çok alanda kullanılıyor.

AG’nin en fazla bilinen ve günümüzde en çok konuşulan uygulamalarından biri “Google Glass”. Ürün henüz son halini almamış ve satışa sunulmamış olmasına rağmen neredeyse tüm dünya hakkında bilgi sahibi. Gözlük görünümünde olan ürün için akıllı telefonların takılabilen formatı diyebiliriz. “Google Glass” ona vereceğiniz “Okay Glass” komutunun ardından fotoğraf çekme, mesaj gönderme, video kaydetme, internette araştırma yapma gibi konulardaki sesli komutlarınızı yerine getiriyor. Çok yakın bir gelecekte çevremizde bu ve benzeri gözlüklerle dolaşanları göreceğiz ve bu durum belki de akıllı telefon kullanımı gibi oldukça normal bir durum halini alacak.

Google Glass ve benzeri ürünlerin hayatımızı nasıl etkileyeceğini öngörmemiz oldukça zor. Ama kesin olan bir şey var ki o da yaşamamızın teknoloji sayesinde geri dönüşü olmayan bir şekilde değişmekte olduğu. “Sight” isimli kısa film teknolojinin gelecekte hayatımızı nasıl değiştireceği fikri üzerinde hazırlanmış ve kesinlikle izlemeye değer bir çalışma.

Daha önce de belirttiğim gibi AG uygulamaları eğlence sektöründe şov amaçlı olarak da kullanılıyor. Bazı sanatçılar AG uygulamalarını gösterilerinin parçası olarak kullanıyor ve oldukça başarılı işlere imza atıyorlar. Bu alanda gördüğüm en iyi örneklerden biri illüzyonist Marco Tempest’ın gerçekleştirdiği bir kart numarası. Tempest’in Google Glass benzeri bir gözlük ve bir kart destesiyle yaptığı gösteriyi izlemenizi öneririm.

Günümüzde AG sağlık alanında ve askeri alanda da eğitim amaçlı olarak kullanılıyor. AG uygulamaları ile yapılan eğitimler gerçek hayat uygulamalarına çok yakın olma özelliği taşıyor ve aynı zamanda bu uygulamaların herhangi bir hata maliyeti bulunmuyor. Uçak kullanma ve ameliyat yapma gibi uygulamalarda bu özelliklerin ne kadar önemli olduğu tartışılmaz.

Bahsettiğim eğitim uygulamaları pek çok alana yaygınlaştırılabilir. Büyük olasılıkla gelecekte AR yönteminin e-eğitim ve mobil eğitim yöntemleri gibi yaygınlaştığını ve hayatımızın bir parçası haline geldiğini göreceğiz. Örneğin BMW şirketi AR teknolojisini eğitim amaçlı olarak kullanmaya başladı bile. Şirkette görev yapan mühendisler AR teknolojisinin yüklü olduğu gözlükleri takıyorlar; montaj, tamir gibi süreçlerde gözlük tarafından verilen ve gösterilen komutları takip ederek işlemleri gerçekleştiriyorlar.

Bir diğer uygulama örneği ise Audi’den. Audi; kullanıcılarını eğitmek için AR teknolojisinden yararlanıyor. Audi’nin akıllı telefonlar için geliştirdiği uygulama ile; telefon Audi marka aracın herhangi bir bölümüne doğru tutulduğunda uygulama o bölümle ilgili bilgi vermeye başlıyor. Bu uygulama için bir nevi kullanım kılavuzu diyebiliriz.

Eğer siz de kendi AG deneyiminizi yaratmak isterseniz, Aurasma isimli oldukça başarılı bir akıllı telefon uygulamasını öneririm. Hem şirketlere hem de bireysel kullanıcılara yönelik hazırlanan uygulama kendi AG uygulamanızı tasarlamanızı ve aynı zamanda çevrede gizlenmiş olan AG tasarımlarını görüntülemenize imkan veriyor. Okullar ve öğretmenler uygulamayı en fazla kullanan kitleyi oluşturuyor. Örneğin Texas’taki Heritage İlköğrenim Okulu, öğrencilerinin bitkileri tanıması için oluşturduğu botanik bahçesinde bu uygulamayı kullanıyor. Uygulama sayesinde öğrenciler bahçedeki bitkiler hakkında daha detaylı bilgi alabiliyor, bahçede olmayan bitkilere ilişkin videoları izleyebiliyorlar. Bir diğer örnek British Columbia Üniversitesi’nin hazırladığı tanıtım kitapçığı. Üniversitenin hazırladığı kitapçığın içinde gizlenmiş AG uygulamalarını Aurasma yardımıyla görüntülemek mümkün. Auarasma ve uygulamaları hakkında daha detaylı bilgi sahibi olmak için TED talk by Matt Mills videosunu izleyebilirsiniz.

AG uygulamaları eğitim ve öğrenim alanında oldukça büyük bir potansiyele sahip. Verdiğim örnekler henüz bu işin başlangıç aşamasında olduğunu gösteriyor. Daha almamız gereken çok yol var. Türkiye’de de benzeri uygulamaların örneklerini en kısa sürede görmeyi ve ilerdeki yazılarımda bahsedebilmeyi umuyorum.

Müge Arslan

Kaynaklar
Aurasma. 08 22, 2013, http://www.aurasma.com/category/education/
eLearnMagazine. 08 22, 2013, http://elearnmag.acm.org/featured.cfm?aid=2380717
Mashable. 08 20, 2013, http://mashable.com/category/augmented-reality/
TED. 08 22, 2013, Aurasma: http://www.ted.com/talks/matt_mills_image_recognition_that_triggers_augmented_reality.html
Youtube. 08 20, 2013, Google Glass: http://www.youtube.com/watch?v=v1uyQZNg2vE
Youtube. 08 21, 2013, Sight: http://www.youtube.com/watch?v=lK_cdkpazjI