“Yaratıcı Düşünme” Becerisi Eğitimle Gelişir mi?
Kurumsal eğitimleri göz önüne aldığımızda son yılların en popüler başlıklarından biri “Yaratıcı Düşünme”. Günümüzün hızla değişen sosyoekonomik şartları ve artan ürün çeşitliliği müşterilerin devamlı olarak yeni ürün ve hizmet talebinde bulunmasına neden oluyor. Artan beklentileri karşılayabilmek için her şirket, her bölüm ve her çalışan işini daha iyi yapabilmeye bunun için de yaratıcı düşünmeye, diğer bir deyişle yeni fikirler geliştirmeye ihtiyaç duyuyor. Bu durum da yaratıcılık konusundaki eğitimlere talebi arttırıyor.
Peki yaratıcı düşünme becerimiz katıldığımız bir sınıf eğitimi sayesinde gelişebilir mi?
Katıldığım eğitimlere ve diğer katılımcılarla yaptığım görüşmelere dayanarak, bu soruya “evet” yanıtı vermenin oldukça iddialı olduğunu söyleyebilirim. Bu konudaki eğitimlerin asıl amacı ve katkısı; katılımcıları farklı bir gözle bakmaya yönlendirmek, yaratıcı düşünme ürünü olan örneklerini göstererek ilham vermek ve farkındalık yaratmak.
Bugüne kadar katıldığım “yaratıcı düşünme” eğitimlerinin özellikle ikisinden çok yararlandım. Bu eğitimlerin ilki farklı sektör ve alanlardaki yaratıcı düşünme örnekleri üzerinden ilerledi, katılımcıları kendi alanlarında neler yapabilecekleri üzerinde düşünmeye yönlendirdi. Bu eğitimdeki yaklaşımdan ve eğitim sırasında verilen örneklerden yola çıkarak yaratıcı bulduğum; internet üzerinden ilerleyen bazı iş fikirlerini paylaşmak isterim. Örneğin Airbnb sitesi. Evini veya evinin bir odasını kısa süreliğine kiralamak isteyen kullanıcılara yönelik site 192 ülkede hizmet sunuyor. Site üzerinden sadece standart özellikli evleri değil oldukça farklı özellikteki evleri de kiralamanız mümkün. Seçenekler arasında son derece lüks villalar, şatolar, ağaç evler ve hatta tekne evler var. Sosyal platformlardaki kimlikleri üzerinden iletişim kuran kullanıcıların ortaklaşa tüketimine diğer bir deyişle paylaşım ekonomisine dayanan siteden şimdiye kadar 8 milyonun üzerinde kullanıcı yararlanmış.
Bir diğer örnek bireysel hizmet satışı üzerine kurulu Taskrabbit (görev tavşanları) sitesi. Site tarafından ön araştırması yapılmış ve hakkında onay verilmiş “tavşan”lardan sizin için alışveriş yapmalarını veya ev işlerinize yardım etmelerini isteyebiliyorsunuz. Sitede kullanıcılar tarafından ev fazla talep edilen iş ise IKEA’dan alınan mobilyaların montajı işlemi. Şu anda sadece Amerika’da hizmet veren site büyümeye ve yaygınlaşmaya devam ediyor. Bu iki örnekte olduğu gibi kullanıcıların etkileşimi ve paylaşımı üzerine kurulan Kickstarter, Etsy, ve Zopa gibi siteler de dünyadaki yaratıcı düşünce ürünü başarılı uygulamalar arasında.
Bu alanda Türkiye’deki en iyi örneklerden biri Zumbara (Zaman Kumbarası) sitesi. Sitede yapılan işlemlerde para kullanılmıyor; yetenek ve tecrübe paylaşılıyor. Kullanıcılar ders vermek, çeviri yapmak, gezi rehberliği yapmak gibi bilgi ve deneyim sahibi olduğu bir konuda hizmet sunuyor. Bunun karşılığında da ihtiyaç duyduğu bir konuda hizmet alma hakkına sahip oluyor. Bir başka internet sitesi örneği ise Armut. “Hizmet piş, ağzıma düş” söylemiyle faaliyet gösteren site üzerinden temizlik, nakliyat, tamir gibi pek çok alanda ücret karşılığı hizmet almak mümkün. Almak istediğiniz hizmetle ilgili giriş yapmanızdan 24 saat sonra site size özel en az 3 farklı teklif sunuyor.
Yaratıcılık konusunda katıldığım ve yararlı bulduğum diğer eğitim, dünya tarihindeki yaratıcı isimlerin hayat hikayeleri ve olaylara yaklaşımları üzerinden ilerledi. Tarihteki en yaratıcı isimler konusunda farklı sıralamalar yapmak mümkün. Eğitmen bu konuda uluslararası bir kuruluşça yapılmış bir anket ve kendi görüşleri üzerinden belirli isimleri öne çıkardı ve iki gün süren eğitim boyunca katılımcılar bu isimler hakkında paylaşımda bulundu. Eğitimin en büyük katkılarından biri; haklarında bilgi sahibi olduğumu düşündüğüm tanınmış isimler hakkında aslında çok az şey bilmediğimi görmem ve daha fazlasını öğrenmek için merak duymam oldu. Diğer önemli katkısı ise bu büyük ve yaratıcı kişiliklerin ortak yönlerinin öğrenmem oldu. Yaratıcı fikirler bir anda kendiliğinden gelmiyordu. Bizim uygulamadaki son halini bildiğimiz fikirler, uzun süren hazırlık süreçlerinin ve istikrarlı olarak yıllarca sürdürülen çalışmaların sonucuydu. Eğitimin ardından filozofların, bilim adamlarının ve yazarların hayat hikayelerine daha fazla ilgi duymaya ve bu konuda yeni kitaplar okumaya başladım. Eğitimden sonra okuduğum ve ilginizi çekebileceğini düşündüğüm bazı kitapları paylaşmak isterim.
Marie Curie – Bilgin mi, Bilimin Merem Anası mı? / Françoise Balibar
http://www.okuoku.com/kitap/marie-curie-bilgin-mi-bilimin-meryem-anasi-mi-francoise-balibar-16392.html
Einstein – Düşünmenin Keyfi / Françoise Balibar
http://www.okuoku.com/kitap/einstein-dusunmenin-keyfi-francoise-balibar-16320.html
Felsefenin Tesellisi / Alain De Botton
http://www.okuoku.com/kitap/felsefenin-tesellisi-alain-de-botton-28326.html
Tek Adam Mustafa Kemal / Şevket Süreyya Aydemir
http://www.okuoku.com/kitap/tek-adam-cilt-1-sevket-sureyya-aydemir-92190.html
Müge Arslan
Gösteri Dünyasından İş Dünyasına İnovasyon | Müge Arslan'ın İnsan Kaynakları Günlüğü