Başarılı liderlerden söz edilirken pek çok farklı tanımlama ve gruplandırma yapılır. Yöneticilik eğitimlerinde farklı modeller üzerinde durularak ideal liderlik tutumu ortaya konmaya çalışılır ve katılımcıların verilen örneklerden ilham alarak daha iyi liderler olması umut edilir.

Bahsettiğim bu modeller hep aklımı karıştırmıştır. Liderlik modellerinde ortaya konan sayısız özelliği göz önüne aldığımda, tüm özellikleri bir arada bulundurabilecek bir insanın yeryüzünde var olması bana imkansız geliyordu. Bu kitabı okuyunca daha da net anladım ki konuyu detaylandırmaya ve süslemeye hiç gerek yokmuş. Liz Wiseman “Multipliers (Çoğaltan Liderler)” kitabında durumu gayet güzel özetlemiş:

Başarılı liderler çevresindekilere değer katan, onları daha ileriye taşıyan kişilerdir. Bu kitap çoğaltan liderlerin özelliklerini değil, bu liderlerin çevrelerine nasıl değer kattıklarını anlatmak için yazılmıştır. Siz de aynı yöntemleri uygulayarak çoğaltan bir lider olabilirsiniz.

Kitapta iki tip yöneticiden bahsediliyor: Çoğaltan liderler (multipliers) ve azaltan liderler (diminishers). Bu iki yönetici tipinden biri birlikte çalıştığı ekipleri geliştiriyor ve zekalarının % 100’ünden fazlasını kullanmalarını sağlıyor, diğeri ise ekibin gelişimini engelliyor ve potansiyellerinin ancak %50’sini kullanmalarına neden oluyor. Çoğaltan liderlerin bu farkı yaratmalarını sağlayan 5 temel özellik var:

Yetenekleri Çekmek: Yetenekli insanlar çoğaltan yöneticilerle çalışmak isterler çünkü potansiyellerini tam anlamıyla kullanmalarını sağlayacak bir ortam yaratacağını bilirler.

Özgür Bırakmak: Çalışanlarını düşüncelerini açıklamaları konusunda (gerçekten) özgür bırakırlar, onları dinlerler.

Zorlayıcı Görevler Vermek: Çalışanlarına; potansiyellerinden daha fazlasını ortaya koymalarını sağlayacak zorlayıcı görevler  verirler.

Görüş Almak: Ekipleriyle görüş alış verişinde bulunur, sonuçlara ulaşmadan ve önemli kararlar almadan önce ekipleriyle konuyu tartışırlar.

Yatırım Yapmak: Büyük hedefler koyar, bu hedefe ulaşabilmeleri için ekibe destek olur, gerekli yatırımları yapar ve alınan sonuçlara ekibi ortak ederler.

Kitapta en çok ilgimi çeken bölüm insanların doğal yeteneklerini keşfetmek ve bu yetenekleri daha başarılı olabilecekleri alanlarda kullanmalarını sağlamakla ilgili olandı (Find People’s Native Genius, Syf. 46 – 56). Buna göre insanların doğal olarak, kendiliğinden yaptıkları ve başarılı oldukları alanları keşfetmemiz, bu yeteneği keşfettiğimizi hem kişiye hem de çevremizdekilere fark ettirmemiz ve sonrasında kişinin mevcutta çalıştığından farklı alanlar da dahil olmak üzere bu yetenekleri mutlaka değerlendirmemiz öneriliyor. Bu konuda verilen bir örnek,  bir koçluk şirketinde stajyer müşteri temsilcisi olarak çalışmaya başlayan Peter hakkında. Peter’ın telefonda müşterilerle yaptığı konuşmaları dinleyen ve görüşme iptali yapmak için arayan müşterileri nasıl ikna ettiğini fark eden yöneticisi bunun altında yatan yeteneği keşfediyor. Sonrasında Peter şirket içinde müşterilerle daha yakından çalışabileceği görevlere getiriliyor ve 1 yıl içerisinde şirketin 2 milyon dolarlık ek gelir elde etmesini sağlıyor.

Kitapta hem “çoğaltan” hem de “azaltan” liderlerle ilgili yukarıdaki gibi çok sayıda gerçek hayat hikayesi yer alıyor. Maalesef şu anda kitabın Türkçe çevirisi bulunmuyor. Buradan Optimist Yayınlarına bu konudaki talebimi iletmek istiyorum: İş hayatının içindeki herkese hitap edebilecek içerikte, akıcı bir dilde ve örnek olaylara yer verilerek yazılmış bu kitabı Türkçe’ye kazandırmayı lütfen değerlendirin.

Müge Arslan

Not: Bu yazı ilginizi çektiyse Sınırlarını Zorla ve Dürüst Olmamanın Ardındaki (Dürüst) Gerçek yazılarını da okumak isteyebilirsiniz.